Kesultanan Seljuk Raya: Perbedaan antara revisi

| native_name = ''Büyük Selçuklu Devleti''<br>دولت سلجوقیان<br>''Dawlat-i Saljūqiān''

| conventional_long_name = Seljuk Raya

| common_name = Great Seljuqs

| continent = Asia

| region = the Middle East

| government_type = Monarki

| status =

| year_start = 1037

| year_end = 1194

| event_start = [[Tughril]] mendirikan sistem negara

| event_end = Diganti oleh [[Kekaisaran Khwarezmia]]<ref>Grousset, Rene, ''The Empire of the Steppes'', (New Brunswick:Rutgers University Press, 1988),159,161; "In 1194, Togrul III would succumb to the onslaught of the Khwarizmian Turks, who were destined at last to succeed the Seljuks to the empire of the Middle East."</ref>

| image_flag = Flag of the Seljuk.png

| flag_type =

| image_coat = Seljuk Empire.png

| image_map = Seljuk Empire (greatest extent).svg

| image_map_caption = Kekaisaran Seljuk Raya tahun 1092.

| capital = [[Nishapur]]<br><small>(1037–1043)</small><br> [[Rey, Iran|Rey]]<br><small>(1043–1051)</small><br>[[Isfahan]]<br><small>(1051–1118)</small><br> [[Hamadan]], <small>Ibukota barat</small> <small>(1118–1194)</small><br> [[Merv]], <small>ibukota timur</small> <small>(1118–1153)

| title_leader = [[Dinasti Seljuk|Sultan]] atau [[Shah]]

| leader1 = [[Tughril|Toghrul I]]

| year_leader1 = 1037–1063

| leader2 = [[Toghrul III dari Seljuk|Toghrul III]] <ref>''A New General Biographical Dictionary'', Vol.2, Ed. Hugh James Rose, (London, 1853), 214.</ref><ref>Grousset, Rene, ''The Empire of the Steppes'', (New Brunswick:Rutgers University Press, 1988), 167.</ref>

| year_leader2 = 1174–11941176–1194

| stat_year1 = 1080 est.

| stat_area1 = 3900000

| common_languages = *[[Bahasa Persia|Persia]] <ref name="ReferenceA">Savory, R. M. and Roger Savory, ''Introduction to Islamic civilisation'', (Cambridge University Press, 1976 ), 82.</ref><ref>Black, Edwin, ''Banking on Baghdad: inside Iraq's 7,000-year history of war, profit and conflict'', (John Wiley and sons, 2004), 38.</ref><ref name="Bosworth">C.E. Bosworth, "Turkish Expansion towards the west" in UNESCO HISTORY OF HUMANITY, Volume IV, titled "From the Seventh to the Sixteenth Century", UNESCO Publishing / Routledge, p. 391: "While the Arabic language retained its primacy in such spheres as law, theology and science, the culture of the Seljuk court and secular literature within the sultanate became largely Persianized; this is seen in the early adoption of Persian epic names by the Seljuk rulers (Qubād, Kay Khusraw and so on) and in the use of Persian as a literary language (Turkish must have been essentially a vehicle for everyday speech at this time)</ref>

| p1 = Kekaisaran Ghaznaviyah

| flag_p1 = Ghaznavid Empire 975 - 1187 (AD).PNG

| p2 = Dinasti Buyiyah

| flag_p2 = Buyids 970.png

| p3 = Sajids

| flag_p3 = IranianSajidMap.png

| p4 = Dinasti Sallariyah

| flag_p4 = IranianSallaridMap.png

| s1 = Dinasti Ghuriyah

| flag_s1 = Ghurids1200.png

| s2 = Kekaisaran Khwarezmia

| flag_s2 = Khwarezmian Empire 1190 - 1220 (AD).PNG

| s3 = Kesultanan Rum

| s4 = Dinasti Ayyubiyyah

| s5 = Atabegs of Azerbaijan

| s6 = Dinasti Burid

| s7 = Dinasti Zengid

| s8 = Danishmends

| s9 = Dinasti Artuqid

| s10 = Saltukids

| today = {{Collapsible list |titlestyle=font-weight:normal; background:transparent; text-align:left;|title=Countries today|

| image_map2 = Seljuk Empire locator map.svg
| image_map2_caption = Wilayah terluas dibawah kekuasaan Malik Shah I
}}

Jatuhnya kekuasaan [[Dinasti Buwaihi|Bani Buwaih]] ke tangan [[Seljuk Ibn Tuqaq]] bermula dari perebutan kekuasaan di dalam negeri. Ketika [[al-Malik al- Rahim]] memegang jabatan Amir al-Umara, kekuasaan itu dirampas oleh panglimanya sendiri, [[Arselan al-Basasiri]]. Dengan kekuasaan yang ada di tangannya, al-Basasiri berbuat sewenang-wenang terhadapap [[Al-Malik al-Rahim]] dan Khalifah [[al-Qaimdari]] [[Bani Abbas]]; bahkan dia mengundang khalifah [[Fathimiyah]], ([[al-Mustanshir]], untuk menguasai Baghdad. Hal ini mendorong khalifah meminta bantuan kepada [[Tughril Bek]] ''Rahimahullah'' dari daulah [[Dinasti Seljuk|Bani Seljuk]] yang berpangkalan di negeri [[Jabal]]. Pada tanggal '''18 Desember 1055 M/447 H''' pimpinan Seljuk itu memasuki [[Baghdad]]. [[Al-Malik al-Rahim]], Amir al-Umara [[Dinasti Buwaihi|Bani Buwaih]] yang terakhir, dipenjarakan. Dengan demikian berakhirlah kekuasaan [[Bani Buwaih]] dan bermulalah kekuasaan Daulah Seljuk. Pergantian kekuasaan ini juga menandakan awal periode keempat khilafah [[Abbasiyah]]. Bani Seljuk berasal dari beberapa kabilah kecil rumpun suku [[Ghuz]] di wilayah [[Turkistan]]. Pada abad kedua, ketiga, dan keempat Hijrah mereka pergi ke arah barat menuju [[Transoxiana]] dan [[Khurasan]]. Ketika itu mereka belum bersatu. Mereka dipersatukan oleh [[Seljuk ibn Tuqaq]]. Karena itu, mereka disebut orang-orang Seljuk. Pada mulanya [[Seljuk ibn Tuqaq]] ''Rahimahullah'' mengabdi kepada [[Bequ]], raja daerah [[Turkoman]] yang meliputi wilayah sekitar [[laut Arab]] dan [[laut Kaspia]]. Seljuk ''Rahimahullah'' diangkat sebagai pemimpin tentara. Pengaruh Seljuk ''Rahimahullah'' sangat besar sehingga [[Raja Bequ]] khawatir kedudukannya terancam. [[Raja Bequ]] bermaksud menyingkirkan Seljuk.

Namun sebelum rencana itu terlaksana, Seljuk ''Rahimahullah'' mengetahuinya. Ia tidak mengambil sikap melawan atau memberontak, tetapi bersama pengikutnya ia bermigrasi ke daerah [[land]], atau disebut juga Wama Wara'a al-Nahar, sebuah daerah muslim di wilayah [[Transoxiana]] (antara sungai Ummu Driya dan Syrdarya atau Sihun). Mereka mendiami daerah ini atas izin penguasa [[daulah Samaniyah]] yang menguasai daerah tersebut. Mereka masuk Islam dengan manhaj [[Sunni Salafy]]. Ketika [[daulah Samaniyah]] dikalahkan oleh [[daulah Ghaznawiyah]], Seljuk ''Rahimahullah'' menyatakan memerdekakan diri. Ia berhasil menguasai wilayah yang sebelumnya dikuasai oleh daulah Samaniyah. Setelah Seljuk ''Rahimahullah'' meninggal, kepemimpinan dilanjutkan oleh anaknya, [[Israil Ibn Seljuk]] dan kemudian penggantinya [[Mikail Ibn Israil Ibn Seljuk]], namun sayang saudaranya dapat ditangkap oleh penguasa [[Ghaznawiyah]]. Kepemimpinan selanjutnya dipegang oleh [[ThugrilThugrul BekBey|TughrilTughrul BekBey]] ''Rahimahullah''. Pemimpin Seljuk terakhir ini berhasil mengalahkan [[Mas'ud al-Ghaznawi]], penguasa [[dinasti Ghaznawiyah]], pada tahun '''429 H/1036 M''', dan memaksanya meninggalkan daerah [[Khurasan]]. Setelah keberhasilan tersebut, Thugril memproklamasikan berdirinya daulah Seljuk. Pada tahun '''432 H/1040 M''' daulah ini mendapat pengakuan dari [[khalifah Abbasiyah]] di [[Baghdad]]. Di saat kepemimpinan [[Thugril Bek]] inilah, dinasti Seljuk memasuki [[Baghdad]] menggantikan posisi [[Bani Buwaih]]. Sebelumnya, Tughril ''Rahimahullah'' berhasil merebut daerah-daerah [[Marwadan Naisabur]] dari kekuasaan [[Ghaznawiyah]], [[Balkh]], [[urjan|Jurjan]], [[Tabaristan]], [[Khawarizm]], [[Rayy]], dan [[Isfahan]].

Posisi dan kedudukan [[khalifah]] lebih baik setelah dinasti Seljuk berkuasa; paling tidak kewibawaannya dalam bidang agama dikembalikan setelah beberapa lama "dirampas" orang-orang [[Syi'ah]]. Meskipun [[Baghdad]] dapat dikuasai, namun ia tidak dijadikan sebagai pusat pemerintahan. [[Thugrul BekBey|TughrilTughrul BekBey]] ''Rahimahullah'' memilih kota [[Naisabur]] dan kemudian kota [[Rayy]] sebagai pusat pemerintahannya. Daulah-daulah kecil yang sebelumnya memisahkan diri, setelah ditaklukkan daulah Seljuk ini, kembali mengakui kedudukan [[Baghdad]], bahkan mereka terus menjaga keutuhan dan keamanan [[Abbasiyah]] untuk membendung paham [[Syi'ah]] dan mengembangkan manhaj [[Sunni Salafy]] yang dianut mereka.

Sepeninggal [[ThugrilThugrul BekBey|TughrilTughrul BekBey]] ''Rahimahullah'' '''(455 H/1063 M)''', [[daulah Seljuk]] berturut-turut diperintah oleh :

# [[Alp Arselan|Alp Arslan|Alparslan]] ''Rahimahullah'' '''(455-465 H/1063-1072)''',

# [[MaliksyahMalik Syah I|Malikshah]] '''(465-485 H/1072-1092)''',

# [[Mahmud Al-GhaziI dari Seljuk Raya|Mahmud I dari Seljuk]] '''(485-487 H/1092-1094 M)''',

Pemerintahan Seljuk ini dikenal dengan nama al-Salajiqah al-Kubra (Seljuk Besar atau Seljuk Agung). Disamping itu, ada beberapa pemerintahan Seljuk lainnya di beberapa daerah sebagaimana disebutkan terdahulu. Pada masa [[Alp ArselanAlparslan|Alp ArslanAlparslan]] Rahimahullah perluasan daerah yang sudah dimulai oleh [[ThugrilThugrul BekBey|TugrilTugrul BekBey]] Rahimahullah dilanjutkan ke arah barat sampai pusat kebudayaan [[Romawi]] di [[Asia Kecil]], yaitu [[Bizantium]]. Peristiwa penting dalam gerakan ekspansi ini adalah apa yang dikenal dengan ''[[pertempuran Manzikert]]''. Tentara [[Alp ArselanAlparslan]] Rahimahullah berhasil mengalahkan tentara [[Romawi]] yang besar yang terdiri dari tentara [[Romawi]], [[Ghuz]], [[al-Akraj]], [[al-Hajr]], [[Prancis]], dan [[Armenia]]. Dengan dikuasainya [[Manzikert]] tahun '''1071 M''' itu, terbukalah peluang baginya untuk melakukan gerakan penturkian (turkification) di [[Asia Kecil]]. Gerakan ini dimulai dengan mengangkat [[Sulaiman ibn Qutlumish]], keponakan [[Alp ArselanAlparslan]], sebagai gubernur di daerah ini. Pada tahun '''1077 M (470 H)''', didirikanlah kesultanan [[Seljuk Ruum]] dengan ibu kotanya [[Iconim]]. Sementara itu putera Arselan, Tutush ''Rahimahullah'', berhasil mendirikan dinasti Seljuk di [[Syria]] pada tahun '''1094 M/487 H'''.

#* <u>Seljuk Besar</u> yang menguasai [[Khurasan]], [[Rayy]], [[Jabal]], [[Irak]], [[Persia]], dan [[Ahwaz]]. Ia merupakan induk dari yang lain. Jumlah Syekh yang memerintah seluruhnya delapan orang.

<u>2.* Seljuk Kirman</u> berada di bawah kekuasaan keluarga [[Qawurt Bek ibn Dawud ibn Mikail ibn Seljuk|Qawurt BegBey ibn Dawud ibn Mikail ibn Seljuk]]. Jumlah syekh yang memerintah dua belas orang.

# [[Tughril|Thugril Bek]] ''Rahimahullah'' '''(455 H/1063 M)''',

# [[Malik Syah I|Maliksyah]] '''(465-485 H/1072-1092)''',

# [[Mahmud Al-GhaziI dari Seljuk Raya|Mahmud I Dari]] Seljuk'''(485-487 H/1092-1094 M)''',

# [[Muhammad I Tapar|Abu Syuja' Muhammad]] '''(498-511 H/11 03-1117 M)''',dan

# [[Ahmad Sanjar|Abu Harits Sanjar]] '''(511-522H/1117-1128 M)'''.

[[Kategori:Sejarah PakistanTurkmenistan]]