|
'''Rumpun Banjar'''<ref>[http://www.joshuaproject.net/people-clusters.php?peo2=131 Banjar of Kalimantan]</ref> adalah pengelompokan beberapa [[suku bangsa]] yang terdapat di sepanjang pesisir [[pulau Kalimantan]] yang dianggap memiliki keterkaitan budaya/hukumbahasa adatdan budaya. Penamaan rumpun ini berdasarkan suku yang terbanyak populasinya. Alternatif lain penamaan rumpun ini adalah rumpun Kutai, karena di Kutai terdapat kerajaan tertua di pulau Kalimantan disamping bahasa Kutai juga dapat menjangkau Bahasa Kedayan (Brunei) di utara dan bahasa Banjar di selatan. Kebanyakan bahasa-bahasa yang dipakai rumpun ini tergolong [[bahasa Melayu Lokal]].<ref>{{en icon}} {{cite book|last=Schulze|first=Fritz|year=2006|url=http://books.google.co.id/books?id=wsWX4TTfFAEC&lpg=PA47&dq=Insular%20Southeast%20Asia%20banjar%20kutai%20lakes%20malay&pg=PA47#v=onepage&q&f=false|title=Insular Southeast Asia: linguistic and cultural studies in honour of Bernd Nothofer|publisher=Otto Harrassowitz Verlag|isbn=3447054778|pages=47|coauthors=Holger Warnk}} ISBN 978-3-447-05477-5</ref><ref>[http://www.joshuaproject.net/people-clusters.php?peo2=131 Banjar of Kalimantan]</ref>
Suku-suku yang tergabung dalam rumpun ini diantaranya :
# [[Suku BanjarKutai]] ([[Melayu Banjar]])
# [[Suku BukitBerau]] ([[Dayak Banjar]]/Banjar [[arkhais]])
# [[Suku KutaiKedayan]] ([[Melayu Kutai]])
# [[Suku Berau]]Melayu ([[MelayuBrunei|Suku BerauBrunei]])
# [[Suku Kedayan]]/[[Dayak Meratus|Suku Brunei]]Dayak Bukit ([[MelayuBanjar Bruneiarkhais-non muslim)]])
# [[Suku Banjar]], termasuk sebagian sub-[[Suku Dayak Ngaju]]-[[muslim]] yang ''berbudaya Banjar'' yaitu:
# [[Suku Melayu Kayong]]
## [[Suku JalaiDayak Berangas]] (Dayak Jelai-Tembiruhan)
## [[Suku Paser]] ([[Dayak PaserMendawai]])
## [[Suku BulunganDayak Bakumpai]]
# [[Suku Tidung]]
Secara terpisah kadang-kadang beberapa subetnis Dayak Ngaju yang beragama Islam dan mendapat pengaruh kuat dari bahasa Banjar dan hukum adat istiadat Banjar seperti suku Dayak Mendawai, suku Dayak Bakumpai, suku Dayak Bukit, suku Berangas (suku ini telah melebur menjadi Banjar Kuala) serta suku Banjar itu sendiri seringkali dikelompokkan sebagai kelompok tersendiri yaitu Kelompok Kalimantan Selatan.
== PerbandianganPerbandingan bahasa-bahasa Rumpun Banjar ==
{| border="2" cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-family: Arial Unicode MS, Lucida Sans Unicode;"
|-
|-
|'''[[Bahasa Melayu]]'''||'''[[Bahasa Berau]]'''||'''[[Bahasa Banjar]]'''||'''[[Bahasa Kutai]]'''||'''[[Bahasa Brunei]]'''||'''[[Bahasa KayongKedayan]]'''
|-
|mereka (dia)||-abisia/bisia||sidin/sida||sida||-||sidabisdia
|-
|mengenang dgn nestapa||marista||marista||merista||marista||-
|-
|sebutir (sebuah)||sabuting||sabuting||sebuting||sabuting||sebuti'
|-
|sanak keluarga||-kula/saparadian||bubuhan||bubuhan||-||bubohanpaadian
|-
|air||air||banyu (Bukit:aingayying)||aer||aing||ai'aying
|-
|gelar "Abang"||-||Anang||Awang||Awang||-
|-
|hamil||-batian||batianan||-||batian||-
|-
|begitu||-damitu||damintu||-||dami atu||-
|-
|begini||damini||damini||-||dami ani||-
|-
|bagaimana||daimapa||dimapa||-||dami apa?||-
|-
|rakit||lanting||lanting||lanting||lanting
|-
|pasir||-karassik||pasir{{br}}karangan||karasik{{br}}kersik||karasik
|-
|perahu||-parau||jukung||gubang||gubang||-
|-
|seekor||-saikkung||saikung||-||saikung||sekok
|-
|buih||-buya||buih||-||buyah
|-
|air kencing||-kammi||kamih||-||kamih
|-
|anjing||kuyuk||kuyuk||-koyo'||kuyuk
|-
|cempedak||-tiwaddak||tiwadak||-||tibadak
|-
|bekantan||-bakantan||bakantan||-||bangkatan
|-
|kempunan||-kapunan||kapuhunan||-||kapunan
|-
|bunga||busak||kambang||-||-
|-
|kering||karring||karing||kereng||-karing/kaing
|-
|getah||gatta||gatah||getah||-
|-
|antar||atarattar||atar||-||-antat
|-
|lama||lawas||lawas||lawas||-batah
|-
|keluarga||kula||kula||-||-
|nenek||inni||nini||-||nini
|-
|nanti||kandia||kaina||kendia||-kandila
|-
|ikan||jukkut||iwak||jukut||-
|kakek||kayi||kayi||-||-
|-
|dangau||lapau||lampau||-||-lapau
|-
|tepi||siring||siring||-||siring
|-
|dahulu kala||bahari||bahari||behari||bahari||bahari
|-
|petang hari||karamian||kamarian||kemerian||-kalamari
|-
|pagi||sambat||ba'isukan||hambat||-sambat
|_-
|panggil||kiyau||kiyau||-||-||-lagau
|}
{{indo-stub}}
{{reflist}}
[[Kategori:Dayak]]
[[Kategori:Melayu]]
[[Kategori:Kalimantan]]
| 