Bahasa Melayu Malaysia: Perbedaan antara revisi

Konten dihapus Konten ditambahkan
InternetArchiveBot (bicara | kontrib)
Rescuing 2 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.3
Baginda 480 (bicara | kontrib)
Tag: Suntingan perangkat seluler Suntingan peramban seluler
 
(12 revisi perantara oleh 10 pengguna tidak ditampilkan)
Baris 1:
{{Short description|Bahasa resmi Malaysia}}
{{Infobox Language
| name = Bahasa Melayu Malaysia
| nativename = Bahasa Melayu<br>Bahasa Malaysia<br>Bahasa Melayu Standard
| altname = <big>بهاس ملايو مليسيا</big>
| states = {{flag|Malaysia}}
| speakers = B1: Sedikit
| speakers2 = B2: Dituturkan oleh sebagian besar penduduk di Malaysia, walaupun kebanyakannya mempelajari dialek Melayu tempatan atau bahasa ibu lain terlebih dahulu<ref>[[Ethnologue:zsm|Ethnologue report for language code: zsm]]. Ethnologue.com. Diakses pada 19-10-2010.</ref>
| familycolor = Austronesia
| fam2 = [[Rumpun bahasa Melayu-Polinesia|Melayu-Polinesia]]
| fam3 = [[Rumpun bahasa Melayu-Sumbawa|Melayu-Sumbawa]] (?)
| fam4 = [[Rumpun bahasa Melayik|Melayik]]
| fam5 = [[Bahasa Melayu|Melayu]]
| fam6 =
| fam7 =
| ancestor = [[Bahasa Proto-Melayik|Melayik Purba]]
| ancestor2 = [[Bahasa Melayu Kuno|Melayu Kuno]]
| script = [[Alfabet Latin]]<br>[[Abjad Jawi]]<ref>{{cite news|url=http://thestar.com.my/news/story.asp?file=%2F2008%2F8%2F26%2Fnation%2F22168989&sec=nation|title=Kedah MB defends use of Jawi on signboards|date=26-8-2008|publisher=[[The Star (Malaysia)|The Star]]|access-date=19-11-2010|archive-date=25-10-2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20121025003115/http://thestar.com.my/news/story.asp%3Ffile=/2008/8/26/nation/22168989|url-status=dead}}</ref><br>[[Braille|Braille bahasa Melayu]]
| nation = {{Flag|Malaysia}} (disebut juga [[bahasa Malaysia]])
| agency = [[Dewan Bahasa dan Pustaka (Malaysia)|Dewan Bahasa dan Pustaka]]<ref>[http://lamanweb.dbp.gov.my/ Dewan Bahasa dan Pustaka Malaysia]</ref>
| glotto = stan1306
| iso3 = zsm
| map = Malay language Spoken Area Map v1.png
|map=Malay language Spoken Area Map v1.png|mapcaption={{legend|#00bc00|Bahasa Melayu Malaysia}}|ancestor3=[[Bahasa Melayu Klasik|Melayu Klasik (Johor-Riau)]]<ref>{{Cite journal |last=Adelaar |first=K. Alexander |date=2000 |title=Malay: A Short History |journal=Oriente Moderno |volume=19 |issue=2 |page=234 |jstor=25817713}}</ref><ref>{{Cite journal |author=Mukhlis Abu Bakar |date=2019 |title=Sebutan Johor-Riau dan Sebutan Baku dalam Konteks Identiti Masyarakat Melayu Singapura |trans-title=''Sebutan Johor-Riau'' and ''Sebutan Baku'' in the Context of the Singapore Malay Identity |url=http://publisher.unimas.my/ojs/index.php/ILS/article/view/1521 |journal=Issues in Language Studies |language=ms |volume=8 |issue=2 |pages=61–78 |doi=10.33736/ils.1521.2019 |doi-access=free}}</ref>|sign=[[Kode Tangan Bahasa Malaysia]]<br>[[Bahasa Isyarat Malaysia]]}}
| mapcaption = {{legend|#00bc00|Bahasa Melayu Malaysia}}
'''Bahasa Melayu Malaysia''' atau '''bahasa Malaysia''', biasa disebut '''bahasa Melayu''' saja adalah bentuk [[bahasa Melayu]] yang [[bahasa baku|dibakukan]] dan digunakan sebagai [[Bahasa nasional|bahasa kebangsaan]] resmi di [[Malaysia]] menurut baku yang ditetapkan oleh [[Dewan Bahasa dan Pustaka (Malaysia)|Dewan Bahasa dan Pustaka Malaysia]]. Bahasa Melayu Malaysia '''Baku''' lebih dari 80% [[kognitif]] dengan [[Bahasa Indonesia]] '''Baku''' yang seakar dan dituturkan oleh lebih dari 15 juta orang di Malaysia. Bahasa Melayu ini menjadi bahasa kebangsaan negara Malaysia menurut Pasal 152 [[Konstitusi Malaysia|Undang-Undang Dasar Perserikatan Malaysia]], menyebut bahwa: "Bahasa kebangsaan ialah bahasa Melayu".<ref>{{Cite web |url=http://jpt.mohe.gov.my/RUJUKAN/akta/Perkara%20152.pdf |title=Teks PDF oleh Jabatan Pengajian Tinggi, Kementerian Pengajian Tinggi Malaysia-Perkara 152. Bahasa kebangsaan. |access-date=2022-04-21 |archive-date=2012-11-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108012837/http://jpt.mohe.gov.my/RUJUKAN/akta/Perkara%20152.pdf |dead-url=yes }}</ref><ref name=Steinhauer>{{cite book |last=Steinhauer |first=Hein |year=2005 |chapter=Colonial History and Language Policy in Insular Southeast Asia and Madagascar |editor-last1=Adelaar |editor-first1=Alexander |editor-last2=Himmelamnn |editor-first2=Nikolaus |title=The Austronesian languages of Asia and Madagascar |pages=65–86 |location=London |publisher=Routledge |isbn=9780700712861 |chapter-url=https://books.google.com/books?id=BAShwSYLbUYC&pg=PA72}}</ref> Bahasa ini dituturkan oleh sebagian besar penduduk Malaysia meskipun sebagian besarnya mempelajari bentuk [[Dialek tidak baku|bahasa Melayu tempatan]] atau [[Bahasa di Malaysia#Bahasa pribumi lain|bahasa asli lain]] terlebih dahulu.<ref name=e25/> Bahasa Melayu adalah mata pelajaran wajib di sekolah dasar dan menengah.<ref>{{Cite web |title=Soalan Lazim Berkaitan Dasar Memartabatkan Bahasa Malaysia Memperkukuh Bahasa Inggeris (MBMMBI) |trans-title=Frequently Asked Questions Related to the Policy to Uphold Bahasa Malaysia and to Strengthen the English Language (MBMMBI) |url=http://www.moe.gov.my/v/soalan-lazim-view?id=150&cat=28&keyword=&page=1& |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140911045614/http://www.moe.gov.my/v/soalan-lazim-view?id=150&cat=28&keyword=&page=1& |archive-date=2014-09-11 |access-date=3 November 2013 |website=Portal Rasmi Kementerian Pendidikan Malaysia |language=ms}}</ref>
|map=Malay languageancestor3 Spoken Area Map v1.png|mapcaption={{legend|#00bc00|Bahasa Melayu Malaysia}}|ancestor3= [[Bahasa Melayu Klasik|Melayu Klasik]] ([[Kesultanan Johor-Riau|Johor-Riau)]])<ref>{{Cite journal |last=Adelaar |first=K. Alexander |date=2000 |title=Malay: A Short History |journal=Oriente Moderno |volume=19 |issue=2 |page=234 |jstor=25817713}}</ref><ref>{{Cite journal |author=Mukhlis Abu Bakar |date=2019 |title=Sebutan Johor-Riau dan Sebutan Baku dalam Konteks Identiti Masyarakat Melayu Singapura |trans-title=''Sebutan Johor-Riau'' and ''Sebutan Baku'' in the Context of the Singapore Malay Identity |url=http://publisher.unimas.my/ojs/index.php/ILS/article/view/1521 |journal=Issues in Language Studies |language=ms |volume=8 |issue=2 |pages=61–78 |doi=10.33736/ils.1521.2019 |doi-access=free}}</ref>|sign=[[Kode Tangan Bahasa Malaysia]]<br>[[Bahasa Isyarat Malaysia]]}}
| sign = [[Bahasa Isyarat Malaysia]]
| HAM = ya
| pranala_HAM = https://www.ohchr.org/en/human-rights/universal-declaration/translations/malay-bahasa-melayu
| contoh_teks = Semua manusia dilahirkan bebas dan sama rata dari segi maruah dan hak-hak. Mereka mempunyai pemikiran dan perasaan hati dan hendaklah bertindak di antara satu sama lain dengan semangat persaudaraan.
| ancestor4 = [[Bahasa Melayu Pramodern|Melayu Pramodern]] ([[Malaya Britania]])
| contoh_berkas = WIKITONGUES- Zairul speaking Malay.webm
| contoh_deskripsi = Penutur bahasa Melayu Malaysia di [[Langkawi]]
|qid= Q833
}}
'''Bahasa Melayu Malaysia''' atau '''bahasa Malaysia''', biasa disebutatau '''bahasa Melayu Standar''' saja adalah bentuk [[bahasa Melayu]] yang [[bahasa baku|dibakukan]] dan digunakan sebagai [[Bahasa nasional|bahasa kebangsaan]] resmi di [[Malaysia]] menurut baku yang ditetapkan oleh [[Dewan Bahasa dan Pustaka (Malaysia)|Dewan Bahasa dan Pustaka Malaysia]]. Bahasa Melayu Malaysia '''Baku''' lebih dari 80% [[kognitif]] dengan [[Bahasa Indonesia]] '''Baku''' yang seakar dan dituturkan oleh lebih dari 15 juta orang di Malaysia. Bahasa Melayu ini menjadi bahasa kebangsaan negara Malaysia menurut Pasal 152 [[Konstitusi Malaysia|Undang-Undang Dasar Perserikatan Malaysia]], menyebut bahwa: "Bahasa kebangsaan ialah bahasa Melayu".<ref>{{Cite web |url=http://jpt.mohe.gov.my/RUJUKAN/akta/Perkara%20152.pdf |title=Teks PDF oleh Jabatan Pengajian Tinggi, Kementerian Pengajian Tinggi Malaysia-Perkara 152. Bahasa kebangsaan. |access-date=2022-04-21 |archive-date=2012-11-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108012837/http://jpt.mohe.gov.my/RUJUKAN/akta/Perkara%20152.pdf |dead-url=yes }}</ref><ref name=Steinhauer>{{cite book |last=Steinhauer |first=Hein |year=2005 |chapter=Colonial History and Language Policy in Insular Southeast Asia and Madagascar |editor-last1=Adelaar |editor-first1=Alexander |editor-last2=Himmelamnn |editor-first2=Nikolaus |title=The Austronesian languages of Asia and Madagascar |pages=65–86 |location=London |publisher=Routledge |isbn=9780700712861 |chapter-url=https://books.google.com/books?id=BAShwSYLbUYC&pg=PA72}}</ref> Bahasa ini dituturkan oleh sebagian besar penduduk Malaysia meskipun sebagian besarnya mempelajari bentuk [[Dialek tidak baku|bahasa Melayu tempatan]] atau [[Bahasa di Malaysia#Bahasa pribumi lain|bahasa asli lain]] terlebih dahulu.<ref name=e25/> Bahasa Melayu adalah mata pelajaran wajib di sekolah dasar dan menengah.<ref>{{Cite web |title=Soalan Lazim Berkaitan Dasar Memartabatkan Bahasa Malaysia Memperkukuh Bahasa Inggeris (MBMMBI) |trans-title=Frequently Asked Questions Related to the Policy to Uphold Bahasa Malaysia and to Strengthen the English Language (MBMMBI) |url=http://www.moe.gov.my/v/soalan-lazim-view?id=150&cat=28&keyword=&page=1& |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20140911045614/http://www.moe.gov.my/v/soalan-lazim-view?id=150&cat=28&keyword=&page=1& |archive-date=2014-09-11 |access-date=3 November 2013 |website=Portal Rasmi Kementerian Pendidikan Malaysia |language=ms}}</ref>
 
== Sejarah ==
[[File:Ucapan Tun Dr Mahathir Mohamad Di Kongres Masa Depan Bumiputera & Negara 2018.webm|thumb|[[Perdana Menteri Malaysia]] [[Mahathir Mohamad]] berpidato dalam Bahasa Melayu]]
Pada era kemerdekaan Malaysia, [[Tunku Abdul Rahman]] (Perdana Menteri pertama) memperkenalkan istilah "bahasa Malaysia" sebagai nama untuk bahasa kebangsaan Malaysia karena terpengaruh dengan negara tetangga, [[Indonesia]]. Istilah ini kemudian diterima pakaidan dipakai secara meluas. Sebenarnya istilah bahasa Malaysia itu tidak disumbangkan oleh [[Abdul Rahman dari Negeri Sembilan|Tuanku Abdul Rahman]] (Yang Dipertuan Agong Pertama), tetapi timbul secara spontan setelah tragedi 13 Mei 1969. Hal ini terbukti dalam pemberitaan media massa pada saat tersebut. Pada saat itu, ada semacam persetujuan banyak orang terhadap istilah bahasa Malaysia. Namun, Undang-Undang Dasar Malaysia tidak berubah.
 
Pada tahun 1986, istilah "Bahasa Malaysia" diubah menjadi "bahasa Melayu". Perubahan ini dilakukan selaras dengan apa yang termaktub dalam Pasal 152 Undang-Undang Dasar PerserikatanFederasi Malaysia, yaitu: "Bahasa kebangsaan ialah bahasa Melayu".<ref>[[oldwikisource:Perlembagaan Persekutuan Malaysia#BAHAGIAN_XII_-_AM_DAN_PELBAGAI|Perlembagaan Persekutuan Malaysia, Perkara 152]]</ref><ref>{{Cite web |url=http://jpt.mohe.gov.my/RUJUKAN/akta/Perkara%20152.pdf |title=Teks PDF oleh Jabatan Pengajian Tinggi, Kementerian Pengajian Tinggi Malaysia-Perkara 152. Bahasa kebangsaan. |access-date=2022-04-21 |archive-date=2012-11-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121108012837/http://jpt.mohe.gov.my/RUJUKAN/akta/Perkara%20152.pdf |dead-url=yes }}</ref>
 
Pada tahun 2007, terjadi kebingungan dalam kalangan masyarakat dan kabinet mengenai istilah bahasa resmi negara apakah "bahasa Melayu" atau "bahasa Malaysia" yang sebenarnya betul. Pada 4 Juni 2007, [[Kabinet Malaysia]] telah memutuskan untuk mengubah penggunaan istilah "bahasa Melayu" menjadi "bahasa Malaysia" karena ingin menanamkan semangat persatuan kaum dalam kalangan rakyat (tetapi tidak berhasil)<ref>https://www.bharian.com.my/kolumnis/2015/12/109757/kaum-cina-wajib-kuasai-bahasa-melayu</ref><ref>https://www.utusan.com.my/rencana/2020/09/cakap-melayu-pun-masih-pelat/</ref><ref>https://www.kosmo.com.my/2020/11/28/tidak-fasih-bahasa-melayu-memalukan/</ref>. Kabinet mengarahkan semua kementerian, universitas, dan pusat pendidikan tinggi untuk memberi tahu departemen serta lembaga terkait untuk menggunakan istilah "bahasa Malaysia" dalam surat-menyurat, pemberitahuan, dan dokumen. Namun, hal itu tidak dapat dilaksanakan karena pasal 152 undang-undang dasar Malaysia jelas mengatakan bahasa rasmiresmi negara adalah '''bahasa Melayu''' dan bukannya bahasa Malaysia.{{cquote|Perkara 152. Bahasa kebangsaan
(1) Bahasa kebangsaan ialah  bahasa Melayu dan hendaklah dalam tulisan yang diperuntukkan melalui undang-undang oleh Parlimen:
Dengan syarat bahawa-
(a) tiada seorang pun boleh dilarang atau dihalang daripada menggunakan (selain bagi maksud rasmi), atau daripada mengajarkan atau belajar, apa-apa bahasa lain; dan
(b) tiada apa-apa jua dalam Fasal ini boleh menjejaskan hak Kerajaan Persekutuan atau hak mana-mana Kerajaan Negeri untuk memelihara dan meneruskan penggunaan dan pengajian bahasa mana-mana kaum lain di dalam Persekutuan.
[{{Small|Terjemahan: Pasal 152. Bahasa nasionalKebangsaan (1) Bahasa nasionalkebangsaan adalah bahasa Melayu dan hendaklahhendaknya ditulis dalam aksaratulisan yang ditetapkan melalui hukumundang-undang oleh parlemen.<br>Dengan ketentuan-syarat bahwa<br>(a) Tidaktidak seorang pun bolehdapat dilarang atau dicegah untuk menggunakan (selain untuk tujuan resmi), atau untuk mengajarkan atau belajar bahasa lain; danapa pun,<br>(b) Tidaktidak ada apa pun dalam ayathal ini yang dapat memengaruhi hak Pemerintahpemerintah Federasi atau pun hak Pemerintahpemerintah Negaranegara Bagianbagian mana punsaja untuk melestarikan dan melanjutkan penggunaan dan pengkajian bahasa raskaum lain di dalam Federasi}}]
|souce=Perkara 152. Perlembagaan Persekutuan Malaysia [{{Small|Terjemahan: Pasal 152. Undang-Undang Dasar Federasi Malaysia}}]}}
Pada tahun 2022, perdana menteri Malaysia yang ke-9 yaitu [[Ismail Sabri Yaakob|Ismail Sabri]] mendapat kritik dari Indonesia karena berhasrat ingin menjadikan bahasa Melayu sebagai bahasa resmi kedua [[ASEAN]] dengan memasukkan jumlah penutur bahasa Indonesia sebagai penutur bahasa Melayu<ref>https://www.hmetro.com.my/mutakhir/2019/04/443334/bahasa-melayu-boleh-jadi-bahasa-kedua-dalam-asean</ref><ref>https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2022/04/941497/sokongan-indonesia-tingkat-peluang-bahasa-melayu-sebagai-bahasa-rasmi</ref>. Menteri Indonesia [[Nadiem Makarim]] dengan tegas menolak usulan Malaysia untuk menjadikan bahasa Melayu sebagai bahasa kedua ASEAN karena menurutnya bahasa Indonesia lebih layak<ref>https://www.bharian.com.my/dunia/asean/2022/04/942658/menteri-indonesia-tolak-bahasa-melayu-jadi-bahasa-rasmi-kedua-asean</ref><ref>https://www.sinarharian.com.my/article/196438/GLOBAL/Menteri-Indonesia-tolak-cadangan-bahasa-Melayu-bahasa-rasmi-kedua-ASEAN</ref><ref>https://www.utusan.com.my/luar-negara/2022/04/menteri-indonesia-bantah-bahasa-melayu-dijadikan-bahasa-asean/</ref><ref>https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2022/04/948112/bantah-bahasa-melayu-jadi-bahasa-kedua-asean-bersifat-politik</ref>. Menurut Wakil Ketua Majelis Guru Besar Nasional (MPN), Profesor Dr Kamaruddin M. Said berkata " selagi Malaysia bersikeras menamakan bahasa resmi negara adalah ''bahasa Melayu'' dan bukannya ''bahasa Malaysia'' selagi itu Indonesia akan menolak kita"<ref>https://www.astroawani.com/berita-malaysia/indonesia-akan-tolak-selagi-malaysia-guna-istilah-bahasa-melayu-357992</ref><ref>https://www.bharian.com.my/berita/nasional/2022/04/948219/guna-bahasa-melayu-supra-untuk-bahasa-rasmi-kedua-asean</ref>. Perbincangan ini sekaligus memengaruhi status nama bahasa resmi Malaysia yang jelas menyebut bahasa Melayu.<ref>https://www.bharian.com.my/amp/berita/nasional/2022/05/958132/sejarah-bahasa-melayu-akan-lenyap-jika-diganti-nama-lain</ref><ref>https://www.bharian.com.my/amp/berita/nasional/2022/04/942682/pada-asasnya-bahasa-indonesia-adalah-bahasa-melayu</ref><ref>https://www.astroawani.com/berita-malaysia/bukan-bahasa-malaysia-tapi-bahasa-melayu-sebagai-bahasa-pengantar-asean-pm-362536</ref>
 
== Sistem penulisan ==
Baris 44 ⟶ 56:
Pada zaman pascamodern, bahasa Melayu biasanya ditulis dalam aksara Romawi. Aksara Romawi merupakan sistem penulisan resmi bahasa Melayu seperti yang termaktub dalam Undang-Undang Dasar Malaysia. [[Abjad Jawi]] kini sangat jarang digunakan tetapi tetap sebagai sistem tulisan alternatif terutama untuk upacara keagamaan.
 
Bahasa Melayu Malaysia kini menggunakan sistem Ejaan Rumi Baharu Bahasa Melayu yang telah [[Deklarasi|diisytiharkan]] penggunaannya pada 16 Agustus 1972 oleh Perdana Menteri Malaysia, [[Tun Abdul Razak Hussein]] dan Presiden Indonesia, [[SuhartoSoeharto]]. Dengan persetujuan ini, bahasa Melayu di Malaysia dan bahasa Indonesia menggunakan sistem ejaan yang sama untuk sistem aksara Romawi untuk kedua bahasa tersebut.
 
==Lingkup penggunaan==
Baris 62 ⟶ 74:
|Selamat datang || /{{IPA|səlamat dataŋ}}/ || سلامت داتڠ
|-
|Selamat jalan  || /{{IPA|səlamat dʒalan}}/ || سلامت جالن
|-
|Selamat tinggal || /{{IPA|səlamat tiŋgal}}/ || سلامت تيڠڬل
|-
|Terima kasih  || /{{IPA|tərima kasih}}/ || تريما كاسيه
|-
|Sama-sama || /{{IPA|sama sama}}/ || سام-سام
Baris 86 ⟶ 98:
|Apa khabar? || /{{IPA|apa kabar}}/ || اڤ خبر؟
|-
|Khabar baik  || /{{IPA|kabar baik}}/ || خبر باءيق
|-
|Saya sakit || /{{IPA|saja sakit}}/ || ساي ساكيت
Baris 96 ⟶ 108:
|Ibu sayang engkau/kamu (awak) || /{{IPA|ibu sajaŋ əŋkau}}/ || (ايبو سايڠ اڠكاو/كامو (اوق
|-
|Aku (Saya) cinta pada mu (awak) || /{{IPA|aku tʃinta pada mu}}/ || (اكو (ساي) چينتا ڤد مو (اوق 
|-
|Saya benci awak || /{{IPA|saja bentʃi awak}}/ || ساي بنچي اوق
Baris 128 ⟶ 140:
|bleh || boleh || بوليه || bisa/boleh
|-
|ko || engkau || اڠکاو || -kamu/engkau
|-
|nape || kenapa/mengapa || کناڤ || -kenapa/mengapa
|-
|gi/pi || pergi || ڤرݢي ||pergi
|-
|kat || dekat/di || دکت/د || -di
|-
|ne || mana || مان || -mana
|-
|tau || tahu || تاهو || -tahu
|-
|je || sahaja || سهاج || -saja
|-
|awek || gadis || ݢاديس || gadis/cewek
|-
|balak || pemuda ||ڤمودا || -pemuda
|-
|skodeng || mengintai || مڠينتاي || mengintip
|-
|cun || cantik || چنتيک || -cantik
|-
|jom || mari || ماري || -yuk
|-
|poyo/selenge || berlagak || برلاݢق || berlagak/sok
Baris 156 ⟶ 168:
|blah || beredar || برايدر || pergi/berpindah tempat
|-
|meh || mari ||  ماري || -ayo/mari
|-
|apsal || apa pasal || اڤ ڤأسل || ada apa/kenapa
Baris 164 ⟶ 176:
|pastu || selepas itu || سلڤس ايت || setelah itu
|-
|ambik || ambil || امبيل || -ambil
|}