Ramalan Jayabaya: Perbedaan antara revisi

Konten dihapus Konten ditambahkan
Tidak ada ringkasan suntingan
k ←Suntingan SiPenyuntingWiki (bicara) dibatalkan ke versi terakhir oleh Bagas Chrisara
Tag: Pengembalian
Baris 97:
# Tanah Jawa kalungan wesi ---> Pulau Jawa berkalung besi.
# Prahu mlaku ing dhuwur awang-awang ---> Perahu berjalan di angkasa.
# Kali ilang kedhunge ---> Sungai hilangkehilangan mata airnyaair.
# Pasar ilang kumandhang ---> Pasar kehilangan suara.
# Iku tandha yen tekane zaman Jayabaya wis cedhak ---> Itulah pertanda zaman Jayabaya telah dekatmendekat.
# Bumi saya suwe saya mengkeret ---> Bumi semakin lama semakin mengerut/mengecil.
# Sekilan bumi dipajeki ---> Sejengkal tanah dikenai pajak.
# Jaran doyan mangan sambel ---> Kuda suka makan sambal.
Baris 108:
# Akeh wong wani nglanggar sumpahe dhewe ---> Banyak orang berani melanggar sumpah sendiri.
# Manungsa padha seneng nyalah ---> Orang-orang saling lempar kesalahan.
# Ora ngendahake hukum Hyang Widhi ---> Tak peduli akan hukum Hyang Widhi(Tuhan).
# Barang jahat diangkat-angkat ---> Yang jahat dijunjung-junjung.
# Barang suci dibenci ---> Yang suci (justru) dibenci.
Baris 118:
# Akeh anak wani nglawan ibu ---> Banyak anak berani melawan ibu.
# Nantang bapa ---> Menantang ayah.
# Sedulur padha cidra ---> Saudara dan saudara tidaksaudaratidak adil.
# Akeh pangkat sing jahat lan ganjil ---> Banyak pejabat jahat dan ganjil
# Akeh kelakuan sing ganjil ---> Banyak ulah-tabiat ganjil
Baris 137:
# Akeh wong lanang ora duwe bojo ---> Banyak laki-laki tak mau beristri.
# Akeh wong wadon ora setya marang bojone ---> Banyak perempuan ingkar pada suami.
# Akeh ibu padha ngedol anake ---> Banyak ibu menjual anaknyaanak.
# Akeh wong wadon ngedol awake ---> Banyak perempuan menjual diri.
# Akeh wong ijol bebojo ---> Banyak orang gonta-ganti pasangan.
Baris 218:
# Pedagang adol barang saya laris---> Jualan pedagang semakin laris.
# Bandhane saya ludhes---> Namun harta mereka makin habis.
# Akeh wong mati kaliren ing sisihe pangan---> Banyak orang mati kelaparanlapar di samping makanan.
# Akeh wong nyekel bandha nanging uripe sangsara---> Banyak orang berharta tapi hidup sengsara.
# Sing edan bisa dandan---> Yang gila bisa bersolek.
Baris 228:
# Penjahat saya tambah---> Penjahat makin banyak.
# Wong apik saya sengsara---> Yang baik makin sengsara.
# Akeh wong mati jalaran saka peperangan---> Banyak orang mati diakibatkan karena perang.
# Kebingungan lan kobongan---> Karena bingung dan kebakaran.
# Wong bener saya thenger-thenger---> Si benar makin tertegun.
Baris 249:
# Bandha dadi memala---> Hartabenda menjadi penyakit
# Pangkat dadi pemikat---> Pangkat menjadi pemukau.
# Sing sawenang-wenang rumangsa menang ---> Yang sewenang-wenang merasa menang
# Sing ngalah rumangsa kabeh salah---> Yang mengalah merasa serba salah.
# Ana Bupati saka wong sing asor imane---> Ada raja berasal orang beriman rendah.
Baris 295:
# Senenge wong jahat---> Berbahagialah si jahat.
# Susahe wong cilik---> Bersusahlah rakyat kecil.
# Akeh wong dakwa dinakwa---> Banyak orang saling tuduh menuduh.
# Tindake manungsa saya kuciwa---> Ulah manusia semakin tercela.
# Ratu karo Ratu pada rembugan negara endi sing dipilih lan disenengi---> Para raja berunding negeri mana yang dipilih dan disukai.
Baris 310:
 
140.
polahe wong Jawa kaya gabah diinteri\
endi sing bener endi sing sejati\
 
para tapa padha ora wani\
endi sing bener endi sing sejati
padha wedi ngajarake piwulang adi\
 
salah-salah anemani pati\
para tapa padha ora wani
 
padha wedi ngajarake piwulang adi
 
salah-salah anemani pati
 
 
141.
banjir bandang ana ngendi-endi\
gunung njeblug tan anjarwani, tan angimpeni\
 
gehtinge kepathi-pati marang pandhita kang oleh pati geni\
gunung njeblug tan anjarwani, tan angimpeni
marga wedi kapiyak wadine sapa sira sing sayekti\
 
gehtinge kepathi-pati marang pandhita kang oleh pati geni
 
marga wedi kapiyak wadine sapa sira sing sayekti
 
 
142.
pancen wolak-waliking {{{1|j}}}aman\
amenangi {{{1|j}}}aman edan\
 
ora edan ora kumanan\
amenangi {{{1|j}}}aman edan
sing waras padha nggagas\
 
wong tani padha ditaleni\
ora edan ora kumanan
wong dora padha ura-ura\
 
beja-bejane sing lali,\
sing waras padha nggagas
isih beja kang eling lan waspadha\
 
wong tani padha ditaleni
 
wong dora padha ura-ura
 
beja-bejane sing lali,
 
isih beja kang eling lan waspadha
 
 
143.
ratu ora netepi janji\
musna kuwasa lan prabawane\
 
akeh omah ndhuwur kuda\
musna kuwasa lan prabawane
wong padha mangan wong\
 
kayu gligan lan wesi hiya padha doyan\
akeh omah ndhuwur kuda
dirasa enak kaya roti bolu\
 
wongyen wengi padha manganora bisa wongturu\
 
kayu gligan lan wesi hiya padha doyan
 
dirasa enak kaya roti bolu
 
yen wengi padha ora bisa turu
 
 
144.
sing edan padha bisa dandan\
sing ambangkang padha bisa\
 
nggalang omah gedong magrong-magrong\
sing ambangkang padha bisa
 
nggalang omah gedong magrong-magrong
 
 
145.
wong dagang barang sangsaya laris, bandhane ludes\
akeh wong mati kaliren gisining panganan\
 
akeh wong matinyekel kalirenbendha gisiningning pangananuriping sengsara\
 
akeh wong nyekel bendha ning uriping sengsara
 
 
146.
wong waras lan adil uripe ngenes lan kepencil\
sing ora abisa maling digethingi\
 
sing orapinter abisaduraka malingdadi digethingikanca\
wong bener sangsaya thenger-thenger\
 
wong salah sangsaya bungah\
sing pinter duraka dadi kanca
akeh bandha musna tan karuan larine\
 
akeh pangkat lan drajat padha minggat tan karuan sebabe\
wong bener sangsaya thenger-thenger
 
wong salah sangsaya bungah
 
akeh bandha musna tan karuan larine
 
akeh pangkat lan drajat padha minggat tan karuan sebabe
 
 
147.
bumi sangsaya suwe sangsaya mengkeret\
sakilan bumi dipajeki\
 
wong wadon nganggo panganggo lanang\
sakilan bumi dipajeki
iku pertandhane yen bakal nemoni\
 
wolak-walike zaman\
wong wadon nganggo panganggo lanang
 
iku pertandhane yen bakal nemoni
 
wolak-walike zaman
 
 
148.
akeh wong janji ora ditepati\
akeh wong nglanggar sumpahe dhewe\
 
manungsa padha seneng ngalap,\
akeh wong nglanggar sumpahe dhewe
tan anindakake hukuming Allah\
 
barang jahat diangkat-angkat\
manungsa padha seneng ngalap,
barang suci dibenci\
 
tan anindakake hukuming Allah
 
barang jahat diangkat-angkat
 
barang suci dibenci
 
 
149.
akeh wong ngutamakake royal\
lali kamanungsane, lali kebecikane\
 
lali kamanungsane,sanak lali kebecikanekadang\
akeh bapa lali anak\
 
akeh anak nundhung biyung\
lali sanak lali kadang
sedulur padha cidra\
 
keluarga padha curiga\
akeh bapa lali anak
kanca dadi mungsuh\
 
manungsa lali asale\
akeh anak nundhung biyung
 
sedulur padha cidra
 
keluarga padha curiga
 
kanca dadi mungsuh
 
manungsa lali asale
 
 
150.
ukuman ratu ora adil\
akeh pangkat jahat jahil\
 
kelakuan padha ganjil\
akeh pangkat jahat jahil
sing apik padha kepencil\
 
akarya apik manungsa isin\
kelakuan padha ganjil
luwih utama ngapusi\
 
sing apik padha kepencil
 
luwih utama ngapusi
 
 
151.
wanita nglamar pria\
isih bayi padha mbayi\
sing pria padha ngasorake drajate dhewe\
 
sing pria padha ngasorake drajate dhewe
 
 
''Bait 152 sampai dengan 156 hilang''
 
 
157.
wong golek pangan pindha gabah den interi\
sing kebat kliwat, sing kasep kepleset\
 
sing kebatgedhe kliwatrame, gawe sing kasepcilik keplesetkeceklik\
sing anggak ketenggak, sing wedi padha mati\
 
nanging sing ngawur padha makmur\
sing gedhe rame, gawe sing cilik keceklik
sing ngati-ati padha sambat kepati-pati\
 
sing anggak ketenggak, sing wedi padha mati
 
nanging sing ngawur padha makmur
 
sing ngati-ati padha sambat kepati-pati
 
 
158.
cina alang-alang keplantrang dibandhem nggendring\
melu Jawa sing padha eling\
 
melu Jawa sing padhatan eling miling-miling\
mlayu-mlayu kaya maling kena tuding\
 
eling mulih padha manjing\
sing tan eling miling-miling
akeh wong injir, akeh cethil\
 
sing eman ora keduman\
mlayu-mlayu kaya maling kena tuding
sing keduman ora eman\
 
eling mulih padha manjing
 
akeh wong injir, akeh cethil
 
sing eman ora keduman
 
sing keduman ora eman
 
 
159.
selet-selete yen mbesuk ngancik tutuping tahun\
sinungkalan dewa wolu, ngasta manggalaning ratu\
 
bakal ana dewa ngejawantah\
sinungkalan dewa wolu, ngasta manggalaning ratu
apengawak manungsa\
 
apasurya padha bethara Kresna\
bakal ana dewa ngejawantah
awatak Baladewa\
 
agegaman trisula wedha\
apengawak manungsa
jinejer wolak-waliking zaman\
 
wong nyilih mbalekake,\
apasurya padha bethara Kresna
wong utang mbayar\
 
utang nyawa bayar nyawa\
awatak Baladewa
utang wirang nyaur wirang\
 
agegaman trisula wedha
 
jinejer wolak-waliking zaman
 
wong nyilih mbalekake,
 
wong utang mbayar
 
utang nyawa bayar nyawa
 
utang wirang nyaur wirang
 
 
160.
sadurunge ana tetenger lintang kemukus lawa\
ngalu-ngalu tumanja ana kidul wetan bener\
 
lawase pitung bengi,\
ngalu-ngalu tumanja ana kidul wetan bener
parak esuk bener ilange\
 
bethara surya njumedhul\
lawase pitung bengi,
bebarengan sing wis mungkur prihatine manungsa kelantur-lantur\
 
iku tandane putra Bethara Indra wus katon\
parak esuk bener ilange
tumeka ing arcapada ambebantu wong Jawa\
 
bethara surya njumedhul
 
bebarengan sing wis mungkur prihatine manungsa kelantur-lantur
 
iku tandane putra Bethara Indra wus katon
 
tumeka ing arcapada ambebantu wong Jawa
 
 
161.
dunungane ana sikil redi Lawu sisih wetan\
wetane bengawan banyu\
 
andhedukuh pindha Raden Gatotkaca\
wetane bengawan banyu
arupa pagupon dara tundha tiga\
 
kaya manungsa angleledha\
andhedukuh pindha Raden Gatotkaca
 
arupa pagupon dara tundha tiga
 
kaya manungsa angleledha
 
 
162.
akeh wong dicakot lemut mati\
akeh wong dicakot semut sirna\
 
akeh wongswara dicakotaneh semuttanpa sirnarupa\
bala prewangan makhluk halus padha baris, pada rebut benere garis\
 
tan kasat mata, tan arupa\
akeh swara aneh tanpa rupa
sing madhegani putrane Bethara Indra\
 
agegaman trisula wedha\
bala prewangan makhluk halus padha baris, pada rebut benere garis
momongane padha dadi nayaka perang\
 
perange tanpa bala\
tan kasat mata, tan arupa
 
sing madhegani putrane Bethara Indra
 
agegaman trisula wedha
 
momongane padha dadi nayaka perang
 
perange tanpa bala
 
sakti mandraguna tanpa aji-aji
 
 
163.
apeparap pangeraning prang\
tan pokro anggoning nyandhang\
 
ning iya bisa nyembadani ruwet rentenging wong sakpirang-pirang\
tan pokro anggoning nyandhang
sing padha nyembah reca ndhaplang,\
 
cina eling seh seh kalih pinaringan sabda hiya gidrang-gidrang\
ning iya bisa nyembadani ruwet rentenging wong sakpirang-pirang
 
sing padha nyembah reca ndhaplang,
 
cina eling seh seh kalih pinaringan sabda hiya gidrang-gidrang
 
 
164.
putra kinasih swargi kang jumeneng ing gunung Lawu\
hiya yayi bethara mukti, hiya krisna, hiya herumukti\
 
mumpuni sakabehing laku\
hiya yayi bethara mukti, hiya krisna, hiya herumukti
nguel tanah Jawa kaping pindho\
 
ngerahake jin setan\
mumpuni sakabehing laku
kumara prewangan, para lelembut ke bawah parintah saeko proyo\
 
kinen ambantu manungso Jawa padha asesanti trisula weda\
nguel tanah Jawa kaping pindho
landhepe triniji suci\
 
bener, jejeg, jujur\
ngerahake jin setan
kadherekake Sabdopalon lan Noyogenggong\
 
kumara prewangan, para lelembut ke bawah parintah saeko proyo
 
kinen ambantu manungso Jawa padha asesanti trisula weda
 
landhepe triniji suci
 
bener, jejeg, jujur
 
kadherekake Sabdopalon lan Noyogenggong
 
 
165.
pendhak Sura nguntapa kumara\
kang wus katon nebus dosane\
 
kadhepake ngarsaning sang kuasa\
kang wus katon nebus dosane
isih timur kaceluk wong tuwa\
 
paringane Gatotkaca sayuta\
kadhepake ngarsaning sang kuasa
 
isih timur kaceluk wong tuwa
 
paringane Gatotkaca sayuta
 
 
166.
idune idu geni\
sabdane malati\
 
sing mbregendhul mesti mati\
sabdane malati
ora tuwo, enom padha dene bayi\
 
wong ora ndayani nyuwun apa bae mesthi sembada\
sing mbregendhul mesti mati
garis sabda ora gentalan dina,\
 
beja-bejane sing yakin lan tuhu setya sabdanira\
ora tuwo, enom padha dene bayi
tan karsa sinuyudan wong sak tanah Jawa\
 
nanging inung pilih-pilih sapa\
wong ora ndayani nyuwun apa bae mesthi sembada
 
garis sabda ora gentalan dina,
 
beja-bejane sing yakin lan tuhu setya sabdanira
 
tan karsa sinuyudan wong sak tanah Jawa
 
nanging inung pilih-pilih sapa
 
 
167.
waskita pindha dewa\
bisa nyumurupi lahire mbahira, buyutira, canggahira\
 
pindha lahir bareng sadina\
bisa nyumurupi lahire mbahira, buyutira, canggahira
ora bisa diapusi marga bisa maca ati\
 
wasis, wegig, waskita,\
pindha lahir bareng sadina
ngerti sakdurunge winarah\
 
bisa pirsa mbah-mbahira\
ora bisa diapusi marga bisa maca ati
angawuningani jantraning zaman Jawa\
 
ngerti garise siji-sijining umat\
wasis, wegig, waskita,
Tan kewran sasuruping zaman\
 
ngerti sakdurunge winarah
 
bisa pirsa mbah-mbahira
 
angawuningani jantraning zaman Jawa
 
ngerti garise siji-sijining umat
 
Tan kewran sasuruping zaman
 
 
168.
mula den upadinen sinatriya iku\
wus tan abapa, tan bibi, lola\
 
awus aputus weda Jawa\
wus tan abapa, tan bibi, lola
mung angandelake trisula\
 
landheping trisula pucuk\
awus aputus weda Jawa
gegawe pati utawa utang nyawa\
 
sing tengah sirik gawe kapitunaning liyan\
mung angandelake trisula
sing pinggir-pinggir tolak colong njupuk winanda\
 
landheping trisula pucuk
 
gegawe pati utawa utang nyawa
 
sing tengah sirik gawe kapitunaning liyan
 
sing pinggir-pinggir tolak colong njupuk winanda
 
 
169.
sirik den wenehi\
ati malati bisa kesiku\
 
senenge anggodha anjejaluk cara nistha\
ati malati bisa kesiku
ngertiyo yen iku coba\
 
aja kaino\
senenge anggodha anjejaluk cara nistha
ana beja-bejane sing den pundhuti\
 
ateges jantrane kaemong sira sebrayat\
ngertiyo yen iku coba
 
aja kaino
 
ana beja-bejane sing den pundhuti
 
ateges jantrane kaemong sira sebrayat
 
 
170.
ing ngarsa Begawan\
dudu pandhita sinebut pandhita\
 
dudu pandhitadewa sinebut pandhitadewa\
kaya dene manungsa\
 
dudu seje daya kajawaake kanti jlentreh\
dudu dewa sinebut dewa
gawang-gawang terang ndrandhang\
 
kaya dene manungsa
 
dudu seje daya kajawaake kanti jlentreh
 
gawang-gawang terang ndrandhang
 
 
171.
aja gumun, aja ngungun\
hiya iku putrane Bethara Indra\
 
kang pambayun tur isih kuwasa nundhung setan\
hiya iku putrane Bethara Indra
tumurune tirta brajamusti pisah kaya ngundhuh\
 
hiya siji iki kang bisa paring pituduh\
kang pambayun tur isih kuwasa nundhung setan
marang jarwane jangka kalaningsun\
 
tan kena den apusi\
tumurune tirta brajamusti pisah kaya ngundhuh
marga bisa manjing jroning ati\
 
ana manungso kaiden ketemu\
hiya siji iki kang bisa paring pituduh
uga ana jalma sing durung mangsane\
 
aja sirik aja gela\
marang jarwane jangka kalaningsun
iku dudu wektunira\
 
nganggo simbol ratu tanpa makutha\
tan kena den apusi
mula sing menangi enggala den leluri\
 
aja kongsi zaman kendhata madhepa den marikelu\
marga bisa manjing jroning ati
beja-bejane anak putu\
 
ana manungso kaiden ketemu
 
uga ana jalma sing durung mangsane
 
aja sirik aja gela
 
iku dudu wektunira
 
nganggo simbol ratu tanpa makutha
 
mula sing menangi enggala den leluri
 
aja kongsi zaman kendhata madhepa den marikelu
 
beja-bejane anak putu
 
 
172.
iki dalan kanggo sing eling lan waspada\
ing zaman kalabendu Jawa\
 
aja nglarang dalem ngleluri wong apengawak dewa\
ing zaman kalabendu Jawa
cures ludhes saka braja jalma kumara\
 
aja-aja kleru pandhita samusana\
aja nglarang dalem ngleluri wong apengawak dewa
larinen pandhita asenjata trisula wedha\
 
iku hiya pinaringaning dewa\
cures ludhes saka braja jalma kumara
 
aja-aja kleru pandhita samusana
 
larinen pandhita asenjata trisula wedha
 
iku hiya pinaringaning dewa
 
 
173.
nglurug tanpa bala\
yen menang tan ngasorake liyan\
 
para kawula padha suka-suka\
yen menang tan ngasorake liyan
marga adiling pangeran wus teka\
 
ratune nyembah kawula\
para kawula padha suka-suka
angagem trisula wedha\
 
para pandhita hiya padha muja\
marga adiling pangeran wus teka
hiya iku momongane kaki Sabdopalon\
 
sing wis adu wirang nanging kondhang\
ratune nyembah kawula
genaha kacetha kanthi njingglang\
 
nora ana wong ngresula kurang\
angagem trisula wedha
hiya iku tandane kalabendu wis minger\
 
centi wektu jejering kalamukti\
para pandhita hiya padha muja
andayani indering jagad raya\
 
padha asung bhekti\
hiya iku momongane kaki Sabdopalon
 
sing wis adu wirang nanging kondhang
 
genaha kacetha kanthi njingglang
 
nora ana wong ngresula kurang
 
hiya iku tandane kalabendu wis minger
 
centi wektu jejering kalamukti
 
andayani indering jagad raya
 
padha asung bhekti
 
 
== Referensi ==