Dialek Serang

Revisi sejak 30 Januari 2022 17.07 oleh Asma Maneehiya (bicara | kontrib) (Update)

Bahasa Jawa Banten alias Bahasa Jaseng atau Base Jawe Banten adalah sebuah dialek bahasa Jawa yang dituturkan di Banten Bagian Utara dan masih termasuk Ragam Dialek Bahasa Jawa Cirebon - Dermayu, tetapi seiring berjalanya waktu Dialek ini mengalami beberapa perubahan kosakata akibat penuturan Bahasa Sunda di sekitar nya dan letak geografis nya yang terlalu jauh dengan Kota Cirebon / Indramayu sehingga lebih sering dikategorikan sebagai Dialek yang terpisah dengan Cirebon - Dermayu. Dialek Jawa Banten dituturkan di bagian utara Kabupaten Tangerang, Kabupaten Serang, Kota Serang, Kota Cilegon. Dialek ini dianggap sebagai dialek kuno juga banyak pengaruh bahasa Sunda Banten & Betawi. Bahasa ini mungkin tidak dituturkan di Banten bagian Selatan seperti Kabupaten Pandeglang & Kabupaten Lebak yang masih memakai Bahasa Kanekes & Bahasa Sunda yang merupakan bahasa Asli dari Bahasa Daerah Banten.

Bahasa Jawa Banten
Base Jaseng
Dituturkan diIndonesia
Wilayah
Penutur
Kode bahasa
ISO 639-3
 Portal Bahasa
L • B • PW   
Sunting kotak info  +  Info templat

Kosakata

Bahasa Jawa di Banten terdapat dua tingkatan. Yaitu tingkatan bebasan (krama) dan standar.
Dalam bahasa Jawa dialek Banten (Jawa Serang/Jaseng), pengucapan huruf 'e', ada dua versi. ada yang diucapkan 'e' saja, seperti pada kata "teman". Dan juga ada yang diucapkan 'a', seperti pada kata "Apa". Daerah yang melafalkan 'a' adalah kecamatan Kragilan, Kibin, Cikande, Kopo, Pamarayan, dan sekitar wilayah Serang bagian timur lainnya. Sedangkan daerah yang melafalkan 'e' adalah kecamatan Serang Kota, Cipocok Jaya, Kasemen, Bojonegara, Kramatwatu, Ciruas, Anyer, dan sekitar wilayah Serang bagian barat lainnya.

Contoh:

  • 'kule', dibaca 'kula' atau 'kule'. (artinya, saya)
  • 'ore', dibaca 'ora' atau 'ore'. (artinya, tidak)
  • 'pire', dibaca 'pira' atau 'pire' (artinya, berapa)

Contoh:
(B.Jawa Banten tingkat babasan)

  • Pripun kabare? Kakang ayun ning pundi?
  • Sampun dahar dereng?
  • Permios, kule boten uning griyane kang Haban niku ning pundi?
  • Kasihe sinten?
  • Kasihe Haban Ghazali lamun boten salah.
  • Oh, wenten ning payun koh.
  • Matur nuhun nggih, kang.
  • Yewis, napik dolanan saos nggih!
  • Kang Haban! Ning pundi saos? boten ilok kepetuk!
  • Napik mengkoten, geh!
  • Kule linggar sareng teh Toyah ning pasar.
  • Ayun tumbas sate Bandeng sios.

(B.Jawa Banten tingkat standar)

  • Kepremen kabare? Sire arep ning endi?
  • Wis mangan durung?
  • Punten, kite ore weruh umahe kang Haban kuwen ning endi?
  • Arane sape?
  • Arane Haban Ghazali ari ore salah.
  • Oh, ning arep koh.
  • Nuhun ye, kang.
  • Yewis, aje memengan bae ye!
  • Kang Haban! Ning endi bae? ore ilok kependak!
  • Aje mengkonon, Geh!
  • Kite lunge kare teh Toyah ning pasar.
  • Arep tuku sate Bandeng siji.

(B.Indonesia)

  • Bagaimana kabarnya? Kamu mau ke mana?
  • Sudah makan belum?
  • Maaf, saya tidak tahu rumahnya kang Haban itu di mana?
  • Namanya siapa?
  • Namanya Haban Ghazali kalau tidak salah.
  • Oh, di depan tuh.
  • Terima kasih ya, kang.
  • Ya sudah, jangan bermain saja ya!
  • Kang Haban! Kemana saja? tidak pernah bertemu!
  • Jangan begitu, geh!
  • Saya pergi dengan teh Toyah ke pasar.
  • Mau beli sate Bandeng satu.
B. Indonesia B. Jawa Banten B. Jawa Standar (Joglosemar) B. Jawa Banten Halus / Babasan
Ada Ane Ånå Wèntèn
anak anak anak pécil
Apa Apé Åpå Nape
bagaimana kepremen / premen Kepriyé / Piyé kepripun / pripun
baju kelambi klambi, rasukan kelambi
bangun tangi tangi tangi
barat kulon kulon kulon
bawa gaweu gåwå bakté
Begitu mengkonon mangkånå / ngånå mengkotén
beli tuku tuku, tumbas tumbas
Belum durung durung dereng
Berapa Piré Pirå Pintèn
bertemu kependak Pethuk, kepanggih kepetuk
besar gede gedhé, agèng gede
bisa bisé iså, biså bangkit
dan lan lan, kalihan kalawan
dari sing såkå, saking saking
datang teké tekå rawuh
dengan kare karo sarèng
Dua loro lårå (Ngoko) / kalih (Krama) kalih
Empat papat papat (Ngoko) / sekawan (Krama) papat
habis enték/enteng entek telas
Hari diné dinå dinten
Harus kudu kudu kedah
ikut melu / milu mèlu, ndherèk milet
ini kiyen iki puniki (Krama) / iki (Ngoko)
Istri Rabi Bojo (Ngoko) / Garwa (Krama) Rayat Wadon
itu kuwen iku (Ngoko) / kuwi (Krama) puniku / niku
iya iye iyå (Ngoko) / inggih (Krama) nggih
Jadi Jadi Dadi Jados
jangan aje åjå (Ngoko) / mbotèn (Krama) napik
Jawa Jawa Jåwå / Jawi Jawi
juga uga ugå ugi
kamu sire kowé (Ngoko) / sliramu (Krama) (menyebut nama atau panggilan pak/ibu/teteh/dsb)
katanya jerehe jarène / terose cepene
Kecil cilik cilík alit
kenapa kelipen ngåpå kelipun
kepala endas sirah sirah
lagi maning manèh, mènèh malih
lama lawas suwé lambat
lihat deleng ndelok, sawang ningali
Lima lime limå (Ngoko) / gangsal (Krama) lime
maaf hampura ngapura (Ngoko) / ngapuntèn (Krama) hampura
makan mangan mangan, madhang dahar
malam bengi wéngi (Krama) / dalu (Ngoko) sipeng
Mana endi ngendi pundi
mata mata mata, mripat soca
Mau gelem gelèm, purun Ayun
masuk manjing mlébu melebet
minta / mohon nyejaluk jaluk (Ngoko) / nyuwun (Krama) ngende
nama aran nami (Krama) / jenèng (Ngoko) kasih
nasi sekul segå sege
percaya percaye percåyå percanten
pergi lunge lungå, kesah linggar
permisi punten Nyuwun sèwu (Krama) / Kulå nuwun (Ngoko) permios
punya duwe duwé, gadah darbe
rumah umah omah (Ngoko) / griyå, dalem (Krama) griye
Saja bae waé saos
Sama pade pådå sami
sangat temen tenan, temèn pisan
satu siji siji (Ngoko) / setunggal (Krama) sios
saudara dulur sedulur dulur
Saya Kite kula (Krama) / aku (Ngoko) Kule
Sekali Sepisan sepisan Sepisan
sekarang siki Saiki seniki
selatan kidul kidul kidul
semua kabeh kabèh (Ngoko) / sedåyå (Krama) sedanten
Siang Awan Awan Awan
siapa sape såpå sinten
sudah uwis Wis sampun
Supaya/Biar Endah Supados (Krama) / Supåyå (Ngoko) Dipuni
Tanya takon Takon / Tanglèd taken
terima kasih nuhun matur nuwun matur/hatur nuhun
tidak ore orå (Ngoko) / mbotèn (Krama) boten
tidur turu turu sare, tilem
Tiga telu tèlu (Ngoko) / tigå (Krama) telu
timur etan wètan wetan
tunggu tonggoni enteni, tunggoni tenggeni
Untuk kanggo Kanggo kangge
utara lor lor ler
waktu wayah wayah waktos
yang sing sing (Ngoko) / ingkang (Krama) ingkang

Kerihinan

Pranala luar