Bahasa Jawa Banten alias Bahasa Jaseng atau Base Jawe Banten adalah sebuah dialek bahasa Jawa yang dituturkan di Banten Bagian Utara dan masih termasuk Ragam Dialek Bahasa Jawa Cirebon - Dermayu, tetapi seiring berjalanya waktu Dialek ini mengalami beberapa perubahan kosakata akibat penuturan Bahasa Sunda di sekitar nya dan letak geografis nya yang terlalu jauh dengan Kota Cirebon / Indramayu sehingga lebih sering dikategorikan sebagai Dialek yang terpisah dengan Cirebon - Dermayu. Dialek Jawa Banten dituturkan di bagian utara Kabupaten Tangerang, Kabupaten Serang, Kota Serang, Kota Cilegon. Dialek ini dianggap sebagai dialek kuno juga banyak pengaruh bahasa Sunda Banten & Betawi. Bahasa ini mungkin tidak dituturkan di Banten bagian Selatan seperti Kabupaten Pandeglang & Kabupaten Lebak yang masih memakai Bahasa Kanekes & Bahasa Sunda yang merupakan bahasa Asli dari Bahasa Daerah Banten.

Bahasa Jawa Banten
Base Jaseng
Dituturkan diIndonesia
Wilayah
Penutur
Kode bahasa
ISO 639-3
 Portal Bahasa
L • B • PW   
Sunting kotak info  +  Info templat

Kosakata

Bahasa Jawa di Banten terdapat dua tingkatan. Yaitu tingkatan bebasan (krama) dan standar.
Dalam bahasa Jawa dialek Banten (Jawa Serang/Jaseng), pengucapan huruf 'e', ada dua versi. ada yang diucapkan 'e' saja, seperti pada kata "teman". Dan juga ada yang diucapkan 'a', seperti pada kata "Apa". Daerah yang melafalkan 'a' adalah kecamatan Kragilan, Kibin, Cikande, Kopo, Pamarayan, dan sekitar wilayah Serang bagian timur lainnya. Sedangkan daerah yang melafalkan 'e' adalah kecamatan Serang Kota, Cipocok Jaya, Kasemen, Bojonegara, Kramatwatu, Ciruas, Anyer, dan sekitar wilayah Serang bagian barat lainnya.

Contoh:

  • 'kule', dibaca 'kula' atau 'kule'. (artinya, saya)
  • 'ore', dibaca 'ora' atau 'ore'. (artinya, tidak)
  • 'pire', dibaca 'pira' atau 'pire' (artinya, berapa)

Contoh:
(B.Jawa Banten tingkat babasan)

  • Pripun kabare? Kakang ayun ning pundi?
  • Sampun dahar dereng?
  • Permios, kule boten uning griyane kang Haban niku ning pundi?
  • Kasihe sinten?
  • Kasihe Haban Ghazali lamun boten salah.
  • Oh, wenten ning payun koh.
  • Matur nuhun nggih, kang.
  • Yewis, napik dolanan saos nggih!
  • Kang Haban! Ning pundi saos? boten ilok kepetuk!
  • Napik mengkoten, geh!
  • Kule linggar sareng teh Toyah ning pasar.
  • Ayun tumbas sate Bandeng sios.

(B.Jawa Banten tingkat standar)

  • Kepremen kabare? Sire arep ning endi?
  • Wis mangan durung?
  • Punten, kite ore weruh umahe kang Haban kuwen ning endi?
  • Arane sape?
  • Arane Haban Ghazali ari ore salah.
  • Oh, ning arep koh.
  • Nuhun ye, kang.
  • Yewis, aje memengan bae ye!
  • Kang Haban! Ning endi bae? ore ilok kependak!
  • Aje mengkonon, Geh!
  • Kite lunge kare teh Toyah ning pasar.
  • Arep tuku sate Bandeng siji.

(B.Indonesia)

  • Bagaimana kabarnya? Kamu mau ke mana?
  • Sudah makan belum?
  • Maaf, saya tidak tahu rumahnya kang Haban itu di mana?
  • Namanya siapa?
  • Namanya Haban Ghazali kalau tidak salah.
  • Oh, di depan tuh.
  • Terima kasih ya, kang.
  • Ya sudah, jangan bermain saja ya!
  • Kang Haban! Kemana saja? tidak pernah bertemu!
  • Jangan begitu, geh!
  • Saya pergi dengan teh Toyah ke pasar.
  • Mau beli sate Bandeng satu.
B. Indonesia B. Jawa Banten B. Jawa Standar Ngoko (Yogya - Solo) B. Jawa Banten Halus / Babasan B. Jawa Standar Halus / Krama (Yogya Solo)
Ada Anê Ånå Wèntên Wòntên
anak anak anak pécil lare
Apa Apê Åpå Napê Punåpa
bagaimana Kêprèmèn / prèmèn Kêpriyé / Piyé kêpripun / pripun Pripun
baju kelambi klambi kelambi rasukan
bangun tangi tangi tangi wungu
barat kulon kulon kulon kilen
bawa gawê gåwå baktê bêktå
Begitu mengkonon mangkono / ngono mengkotén
beli tuku tuku, tumbas tumbas
Belum durung durung dereng
Berapa Pirê Pirå Pintên Pintên
bertemu kêpêndak Pêthuk kêpêtuk kepanggih
besar gedé gedhé gedé agêng
bisa bisê iså, biså bangkit saged
dan lan lan (umum), kelawan (jarang di pakai) kalawan kalihan
dari sing såkå saking saking
datang tekê tekå rawuh dugi (krama madya) , rawuh (krama inggil)
dengan karê karo sarêng sarêng
Dua loro loro kalih kalih
Empat papat papat papat sekawan
habis entèk/entèng entèk telas telas
Hari dinê dinå dintên dintên
Harus kudu kudu kêdah kêdah
ikut melu / milu mèlu milêt ndhèrèk
ini kiyên iki puniki puniki
Isteri Rabi Bojo (isteri) , Rabi (artinya menikah) Rayat Wadon Bojo
itu kuwên iku / kuwi puniku / niku puniku, punikå
iya iyê iyå nggih inggih
Jadi Jadi Dadi Jados Dados
jangan ajê åjå napik ampun
Jawa Jawê Jåwå / Jawi Jawi
juga uga ugå ugi ugi
kamu sirê kowé / sliramu, sirå / nirå (jarang digunakan (menyebut nama atau panggilan pak/ibu/teteh/dsb)
katanya jerèhe jarène cepene têròsipun
Kecil cilik cilik alit alit
kenapa kêlipên ngåpå kêlipun kènging nåpå
kepala endas sirah sirah mustaka
lagi maning manèh, mênèh malih malih
lama lawas suwé lambat dangu
lihat dêlêng ndêlok, sawang ningali ningali (krama madya) , ningali (krama inggil)
Lima limê limå (Ngoko) limê gangsal
maaf hampura ngapurane / sepurane hampura ngapunten
makan mangan mangan, madhang dahar dhahar
malam bêngi wêngi, bêngi sipêng dalu
Mana endi ngendi pundi pundi
mata mata mata (Ngoko) , mripat (Krama) soca soca
Mau gelêm gelêm Ayun Kêrså, Purun
masuk manjing mlêbu mêlêbêt mlêbêt
minta / mohon nyejaluk jaluk ngêndê nyuwun
nama aran jenêng, aran kasih nami, asma
nasi segê segå sekul sekul
percaya percayê percåyå percantên pitadòs
pergi lunge lungå (Ngoko) linggar tindak, kesah
permisi puntên Kulå nuwun permios Nyuwun sèwu
punya duwé duwé darbé gadhah, kagungan
rumah umah omah griya grind, dalêm
Saja baé waé (Ngoko) , mawon (Krama) saos
Sama padê pådå sami
sangat temên tênan, temên, banget pisan
satu siji siji (Ngoko) / setunggal (Krama) sios
saudara dulur sedulur dulur
Saya Kitê kula (Krama) / aku (Ngoko) Kule
Sekali Sepisan sepisan Sepisan
sekarang siki saiki (Ngoko) , sakniki (Krama) seniki
selatan kidul kidul kidul
semua kabèh kabèh (Ngoko) / sedåyå (Krama) sedanten
Siang Awan Awan Awan
siapa sapê såpå sintên
sudah uwis Wis sampun
Supaya/Biar éndah Supados (Krama) / Supåyå (Ngoko) Dipuni
Tanya takon Takon (Ngoko) / Tanglêd (Krama) taken
terima kasih nuhun matur nuwun matur/hatur nuhun
tidak orê ora (Ngoko) / mbotên (Krama) botên
tidur turu turu saré, tilêm
Tiga têlu têlu (Ngoko) / tigå (Krama) têlu
timur wètan wétan wètan
tunggu tònggòni êntèni, tunggòni, êntosi (krama) tènggèni
Untuk kanggo Kanggo kanggê
utara lor lor ler
waktu wayah wayah (ngoko) , wanci (krama) waktos
yang sing sing (Ngoko) / ingkang (Krama) ingkang

Kerihinan

Pranala luar